quercus_sp._-_oak_-_mese

Bu, dökümanın eski bir sürümüdür!


Adları: Meşe, oak Bilimsel Adı: Quercus sp. Aile: Fagaceae (Kayın ailesi)

600 türü içinde barındırır. Palamut üretirler. Ağacı, yapılarda, mobilyalarda, varil yapımında, mantar üretiminde kullanılır ve bu yüzden çok değerlidir. Palamutlar öğütülerek buğday unu yerine alternatif olarak kullanılabilirler. Uzun ömürlü, yüksek, geniş kubbeli ağaçlardır. İyi bir rüzgar kesicidirler. Eğer bahçeniz yeterince büyük ise genetik rezerve dahil edilebilecek harika bir bitkidir.

Meşe 65 milyon yıl önce macerasına şimdiki Tayland’da başladı. Şimdi kuzey yarım kürede, tropik kuşaktan soğuk iklimlere kadar yayılan bir türdür. İnsanlığın geçmişini meşe ağacının altında aramak hiç de yanlış olmaz. Binlerce yıl kerestesini yapılarda, palamudunu yemeklerde kullandığımız meşe artık hayatımızdaki değerini maalesef kaybetti.

  • Herdem yeşil ve yaprak döken türleri vardır.
  • Palamut adı verilen yemişler üretir.
  • Çoğu palamut tanin adı verilen, fazla miktarda tüketilmesi durumunda at, koyun gibi canlılara toksik etki gösteren kimyasalı barındırır.
  • Şarap şişelerinin mantarı Quercus suber – mantar meşesinden elde edilmektedir.
  • Meşenin dostu alakargalar her sonbaharda yeni meşeler filizlendirmek için palamutları toprağa gömerler (4500e kadar!).
  • Meşe doğada 5000’e yakın türün varlığını sürdürmesine destek olur.
  • Palamut kurutulur ve öğütülerek un haline getirilir. Sadece Quercus ilex gibi birkaç türü çiğ tüketime uygundur. Diğer türlerde tanin uzaklaştırmak için yıkamak gerekmektedir.
  • Palamutlar sıkılarak yağı elde edilebilir (Quercus ilex)
  • Genç yaprakları pişirilerek yenebilen türü vardır (Quercus acutissima)
  • Palamutlar kavrularak kahve yerine kullanılabilir.
  • Genel nektar ve polen bitkisi
  • Yaban yaşam için gıda kaynağı
  • Yaban yaşam için barınak
  • Rüzgarkesici
  • Çoğu tür kabaklanabilir (Her 7-30 yılda bir).
  • Ağacı doğramacılıkta, mobilyada, el aletlerinde, varillerde, teknelerde, sepetlerde, kazıklarda, çitlerde, çatı kaplamalarında, ısınmada kullanılır.
  • Talaşı mantar yetiştirmede – shiitake, istiridye
  • Meşe kabuğunun harici ve dahili tıbii kullanım alanları var. Böcek ısırmaları, kesiklere, çiziklere karşı yatıştırıcı etkisi var.
  • Beyaz meşe (Quercus alba) ağacı sağlam ve damarları birbirine yakın olduğu için sepet yapımında çıta olarak kullanıma çok uygun.
  • Kara meşe (Quercus valentina) kabuğu kumaş ve ağaç işlerinde kullanıma uygun parlak sarı renk elde etmek için kullanılabilir.
  • Ahşap işleri için mükemmel bir seçimdir. Dayanımı yüksek, çürümeye dirençli ve güzel görünümlüdür.

Verim: Tür ve ağaçın yaşına bağlı olarak çok değişkenlik gösterir. Mesela Q. acutissima bir yılda 56 kilo palamut üretebilir.

Hasat: Güz aylarında. Palamutlar ağaçtan kendiliğinden düştükten sonra toplanır.

Depolama: Kuru yerde muhafaza edilebilir. Eğer çok kururlarsa öğütmek sorun olabilir.

USDA Soğukluğa Dayanımı: Akmeşe 4, Turkey oak – 7-9 Türler arasında değişkenlik gösteriyor.

Kış Dinlenme İhtiyacı: Muhtemelen, fakat bu konuda bilgiye rastlanamadı.

Bitki Tipi: Orta – Geniş büyüklükte çalı tipi, orta – geniş büyüklükte ağaç

Yaprak Tipi: Türe bağlı, herdem yeşil veya yaprak döken

Gıda Ormanı Kullanım Alanı: Kubbe katmanı, kubbe altı katmanı, çalı katmanı

Kültürler / Varyeteler: Birçok türü, hibritleri ve varyeteleri mevcut.

Polinasyon: Çapraz döllenme gerektirir. Rüzgarla döllenir, civardaki herhangi bir meşe türü ile döllenebilir.

Çiçeklenme: Geç bahar, yaz başı

Yaşam Süresi: Palamut oluşturmaya 5-35 yaşları arasında (türe bağlı olarak), Kaliforniya’da 2000 yaşından büyük meşe bulunmaktadır (Quercus agrifolia).

Büyüklük: Beyaz meşe 20m uzunlukta, 10 metre genişlikte

Kök: Türe bağlı olarak çok değişkenlik göstermekte. Kazık kök, saçak kök…

Büyüme Hızı: Orta – yavaş hızda büyür. Hibritler daha hızlı büyürler.

Işık: Tam güneş ister.

Gölge: Bazı türler hafif gölgeyi tolere edebilir.

Nem: Çoğu tür orta düzey nemi tercih eder.

pH: Çoğu tür nötral toprak pH’sını tercih ederken, bazı türler çok asidik veya bazik toprakları tolere edebilmekte (Q. macrocarpa).

Büyütürken Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Bütün türler juglon’u tolere edebilir. Meşeyi ceviz ağaçlarınız için tampon olarak kullanabilirsiniz.

Çoğaltma:

  • Tohumdan çoğaltmak kolay. Tohumlar ağaçtan düştükten sonra toprağa ekilebilir.

Bakım: Bakım gerektirmez.

Dikkat: Bazı insanlar polenine alerji gösterebilir.

Temperate Climate Permaculture, Permaculture Plants: Oak, http://tcpermaculture.blogspot.com.tr/2013/02/permaculture-plants-oak.html

William Bryant Logan, Oak: The Frame of Civilization, W.W. Norton & Company

Frederic T. Billings, President’s Address, Quercus (Oak): A Perspective, Transactions of the American Clinical and Climatological Association V. 126: 2015

  • quercus_sp._-_oak_-_mese.1518039201.txt.gz
  • Son değiştirilme: 2018/02/07 21:33
  • Değiştiren: alpercankilic